Overgenomen uit Oegstgeester Courant
Heiko Tjalsma maakt deze week een wandeling die voornamelijk over het gebied van Endegeest gaat. Het is aardig om de wandeling te beginnen op het Nachtegaallaantje en daar het bruggetje van de Speeltuinvereniging van de Vogelwijk over te gaan en dan direct rechtsaf te slaan (dus niet de speeltuin in). Daar begint een smal pad langs het Land van Bremmer. Het voetpad heet dan ook het Pad van Bremmer, en leidt naar Biologische Kwekerij De Groene Cirkel. De Groene Cirkel is vooral een re-integratieproject voor mensen die psychiatrische problemen hebben (of hadden). Er is een winkel van groenten en fruit. Het Pad van Bremmer gaat dwars door de kwekerij heen en komt uit op een stuk met een paar parkeerplaatsen. Sla hier rechtsaf, je komt dan uit op de Zwaluwlaan. Met het betreden van de kwekerij ben je eigenlijk al op Endegeest. Dit is het landgoed horend bij het gelijknamige kasteel, dat in 1895 door de gemeente Leiden gekocht werd ten behoeve van de vestiging van een psychiatrische inrichting. Sinds 1895 is er hier veel veranderd. Ga links de Zwaluwlaan op en loop door tot je op de kruising met de Kasteellaan komt en sla daar weer linksaf. Het zeventiende-eeuwse kasteel Endegeest is dan vrij snel aan de linkerhand te zien. Hier keren we om, lopen de Kasteellaan terug tot de kruising met de Zwaluwlaan, slaan die weer in (rechtsaf dus) en nemen vervolgens de eerste weg links, de Goudvinklaan, die naar links afbuigt en dan uitkomt bij het grote Entreegebouw aan de Endegeesterstraatweg. Wij passeren daarbij een aantal oudere en nieuwere gebouwen van Rivierduinen, en hebben goed zicht op het fraaie – Engels aandoende – landschapspark.
Het Entreegebouw, daterend uit 1933, heeft nu zijn oorspronkelijke functie verloren en staat grotendeels leeg. Herbestemming van dit gebouw is alleen al een uitdaging voor een architect. Zo bevat het gebouw een toneelzaal! Hier staat een groot bord ‘Te Huur: diverse gebouwen’, wat duidelijk de huidige situatie weergeeft. Direct tegenover het Entreegebouw staat de (van oorsprong) Nederlands Hervormde Julianaschool, bekend als eerste school van Jan Wolkers. Ook van dit gebouw is de toekomst onzeker: Zal de Leo Kannerschool er dan toch in komen? Het staat in ieder geval niet op de gemeentelijke monumentenlijst. Rechts afslaand de Endegeesterstraatweg op kunnen we dan de wandeling voltooien bij de iets verderop links gelegen, tot raadhuis omgebouwde, Jelgersma-kliniek. Dit gebouw was van oorsprong een sanatorium voor de ‘vermogende lijders’ aan geestesziekten.
Dit is dwaaltocht nummer 8 uit het boekje voor Open Monumenten Weekend 2020.
