De spreker Dr. Bouke van der Meer (foto Joop Verdonk)
De najaarslezing van de Vereniging Oud Oegstgeest (VOO) is dit keer gehouden in de geheel vernieuwde grote zaal van het Dorpscentrum aan de Lijtweg. Voor een zeer goed gevulde grote zaal heeft afgelopen donderdag de heer L. Bouke van de Meer een interessante lezing gehouden over wat er allemaal afgeleid kan worden uit de voorstellingen en eigenschappen van de “Schaal van Oegstgeest”.
In eerdere lezingen is er al veel verteld over de vondst in 2013 van de met goud en edelstenen versierde zilveren schaal, die in Nieuw Rhijngeest zo’n dertien eeuwen onder de grond heeft gezeten. Ook is de VOO er erg trots op dat zij erin geslaagd is om tijdens het jongste Open Monumenten & Osger Weekend “de schaal” aan het Oegstgeester publiek te kunnen tonen in Kasteel Endegeest. Bouke van de Meer heeft nu uiteengezet dat uit de versieringen en eigenschappen van de schaal kan worden afgeleid dat er hier aan de monding van de (oude) Rijn een rijke cultuur bestaan moet hebben met vele connecties met verre delen van Europa.
De schaal zoals wij die nu kunnen zien is niet in één keergemaakt. De zilveren schaal met interne bladgoud-versieringen (met pons-gaatjes) , maar zonder ophanging en zonder gouden schijf in het midden, dateert uit de tijd tussen 350 en 420 n.C. en is waarschijnlijk afkomstig uit Noord Italië. De drie jachtscènes in bladgoud symboliseren de verdrijving van schadelijke dieren waarvan twee reeds duizend jaar eerder voorkwamen in de Etruskische kunst, o.a. in Noord Italië.
De twee vergulde, zilveren beslagplaten met ophangringen en de centrale, gouden sierschijf zijn waarschijnlijk door een Angelsaksische edelsmid in Kent of in de nederzetting van Oegstgeest toegevoegd om de schaal in een hang-schaal te veranderen, waarschijnlijk op verzoek van een nieuwe, Christelijke eigenaar in de tijd tussen 580 en 600 n.C.
Het kruis in de sierschijf symboliseert mogelijk de overwinning van de Christelijke religie op de heidense. De schaal kan als elitair pronkstuk aan twee ringen zijn opgehangen.
Uiterlijk begin achtste eeuw n.C. werd de reeds beschadigde hang-schaal in een zij-geul van de Oude Rijn gedeponeerd, misschien als heidens offer.
