De Oegstgeester Bibiliotheek en de Vereniging Oud Oegstgeest, hadden gezamenlijk Jasper de Bruin uitgenodigd om de Oegstgeestenaren bij te praten over de archeologische opgravingen die de afgelopen jaren in Nieuw Rhijngeest hebben plaatsgevonden. Een enthousiast gehoor van zo’n 75 Oegstgeestenaren heeft afgelopen donderdagavond 26 februari 2015 een prachtig overzicht gekregen van wat er allemaal gevonden is van de vroeg-middeleeuwse nederzetting die daar geweest is. Dat deze opgravingen geleid hebben tot de vondst van de “Schaal van Oegstgeest”, die nu in het Leidse Museum van Oudheden staat te pronken, dat wisten de meesten wel. Maar er blijkt zoveel meer te zijn gevonden.
Jasper de Bruin is verbonden aan de afdeling Archeologie van de Leidse Universiteit, met als taak jonge archeologen op te leiden. Aan het onderzoek in Nieuw Rhijngeest hebben door de jaren heen, enige honderden Leidse studenten meegewerkt. Wat is er mooier dan op je fiets naar je stageplaats te kunnen gaan. En het onderzoek heeft erg veel baat gehad bij al die handen en hoofden die veel werk hebben verzet. De opgravingen zelf zijn nu afgelopen, de omgewoelde aarde is terug gegooid en nu wordt al die gevonden informatie nog steeds verwerkt achter bureaus en in de laboratoria. Er worden nog veel scripties en publicaties over Nieuw Rhijngeest geschreven. Door de omvang van de locatie, maar ook door de vele handen die aan het onderzoek hebben mee gewerkt is dat waarschijnlijk een van de grootste opgravingen in Nederland uit die tijd.
Er blijkt in de zevende eeuw in Nieuw Rhijngeest een nederzetting te zijn geweest van minstens 22 gebouwen. Er zijn vele tientallen waterputten gevonden. Er zijn kademuren en damwanden gevonden waarvan het hout er na 1400 jaar er nog perfect uitzag. Er zijn diverse graven gevonden van mensen en men heeft met isotopen onderzoek kunnen aantonen dat die mensen van ver uit Europa hiernaartoe zijn gekomen. Zoals te verwachten was, was de “Schaal van Oegstgeest” de slot apotheose van de lezing. Velen hebben hem al gezien in het Rijksmuseum van Oudheden. De Bruin verraste zijn gehoor door te laten zien hoe de schaal gegroeid is van een vondst van wat vlekken in de klei tot het gereconstrueerde eind resultaat. De foto met die tientallen stukjes van de schaal, die nog in elkaar gepuzzeld moesten worden, vertelde heel veel over het soort werk dat hierbij komt kijken.