Toonder senior in Oegstgeest
Hoe een analfabete plattelandsjongen zich opwerkte tot zeekapitein, voor zijn zoon comics uit Amerika meebracht en zo de vader werd van een van onze bekendste striptekenaars. Dat is in het kort het bijzondere leven van Marten Toonder senior, een verhaal dat is opgetekend in de geïllustreerde biografie van de hand van Erik de Graaf. Na een jeugd in bittere armoede op het Groningse platteland en op het eiland Rottumeroog vertrok Toonder in 1899 op twintigjarige leeftijd naar Rotterdam om als matroos aan te monsteren op de grote vaart. Met veel geluk, talent en doorzettingsvermogen leerde hij als twintiger lezen en schrijven, haalde hij zijn stuurmandiploma’s aan de zeevaartschool en klom hij op tot kapitein op de grote vaart bij de Rotterdamse rederij Van Nievelt Goudriaan & Co. Tientallen jaren was Rotterdam Toonders thuishaven, maar in de jaren dertig verhuisde de echtgenote van de kapitein eerst naar Leiden en later naar Oegstgeest. Na zijn pensionering in 1945 woonde Toonder senior met zijn vrouw in de Regentesselaan in Oegstgeest. De zeeman voelde zich slecht thuis tussen de walmensen. “Hij voelde zich een zeemeeuw in een vogelkooi en miste de uitgestrekte zee”, schreef Senior in brieven en dagboeken. Hij zocht een paar keer in de week verstrooiing als commissaris van de Toonder Studio van zijn zoon in Amsterdam, waar de stripfiguur Kappie op hem gebaseerd werd. In een tuinhuisje achter de woning in Oegstgeest maakte Toonder senior scheepsmodellen en zette hij de herinneringen aan zijn jeugd in Noord-Groningen op papier. In 1954 publiceerde hij met hulp van zijn schrijvende zoon Jan Gerhard een boek over zijn opmars van matroos tot kapitein. In 1965 overleed Marten Toonder senior in het ziekenhuis in Leiden.
