HisVO Nieuwsbrief 49

Zoals elk jaar worden de Open Monumentendagen weer gehouden in het tweede weekend van september. In Oegstgeest werken de gemeente Oegstgeest en de Vereniging Oud Oegstgeest samen aan dit project. Het landelijk thema is: de smaak van de 19e eeuw. Vele monumenten zullen geopend zijn voor bezichtiging, waarvan sommige op zaterdag en zondag. Een bijzonderheid is dat dit jaar in Oegstgeest door de kunst- en cultuurcommissie het plan is opgevat om op diezelfde dagen het kunst- en cultuurweekend te houden, onder de naam Osger Kunst- & Cultuurweekend. In diverse gebouwen, ook in opengestelde monumenten, zullen kunstuitingen zoals muziek, exposities, dans en poezie te horen en te zien zijn.

Opening om 11.00 uur in de raadszaal, lezing door Marcel van Dijk Burgemeester Els Timmers-van Klink opent het weekend zaterdag om 11.00 uur in het gemeentehuis. Een speciale opening dit jaar, vanwege de fraaie trouwzaal die het gemeentehuis sinds kort rijk is. Architect Marcel van Dijk zal hier na 11.00 uur kort op in gaan. Om 14.00 uur houdt Marcel van Dijk een lezing over deze, door hem ontworpen, nieuwe trouwzaal. Gemeentearchivaris Carla de Glopper richt in de raadszaal een tentoonstelling in met documenten uit de 19e eeuw. Openstelling en rondleidingen. In het gemeentehuis kan men aansluiten bij rondleidingen, evenals in kasteel Endegeest en kasteel Oud-Poelgeest. Andere gebouwen die open zijn: de H. Willibrordkerk (zaterdag), het Groene Kerkje, de Pauluskerk, de Oudenhofmolen (zaterdag) en molen ’t Poeltje. Op zaterdag en zondag is het gemeentehuis het informatiecentrum voor alle activiteiten in Oegstgeest, dus zowel voor de Open Monumentendagen als voor het Osger Kunst- en Cultuurweekend.

Openstelling particuliere monumenten Er zijn dit jaar in Oegstgeest ook weer twee particuliere monumenten geopend, het landhuis Rhijngeest (zaterdag) en De Grunerie (zaterdag). Bij het landhuis Rhijngeest kunnen bezoekers de hal, de serre en de tuin bezichtigen. In De Grunerie is een expositie beeldende kunst.

Het Osger Kunst- & Cultuurweekend Op andere locaties zijn er muzikale optredens van koren met musicalsongs of klassiek werk, de Oegstgeester Big Band, het Jeugd Symfonieorkest, diverse balletuitvoeringen van verschillende balletscholen, literaire voordrachten door schrijvers en dichters, figuratieve en abstracte kunst van verschillende Oegstgeester kunstscholen (soms met atelierroute), zowel binnen als buiten, voor jong en oud. In het koetshuis van kasteel Oud-Poelgeest houdt Brigitte Rink een lezing over Oud-Poelgeest, zaterdag van 14.00-14.45 uur en zondag van 14.45-15.30 uur.

Excursie naar de opgravingen in Nieuw-Rhijngeest, 1 juli j.l. Het wordt al bijna een gewoonte, archeoloog Jasper de Bruin die een enthousiast en doortimmerd verhaal houdt over de opgravingen in Nieuw-Rhijngeest. Donderdag 1 juli was het weer zover. Ongeveer 30 leden reageerden op onze mail (geef alstublieft uw mailadres op!) en togen naar de ‘site’, die deze keer iets ten noordwesten van het Corpusgebouw lag. De Bruin vertelde aan de hand van een kaart over de achtergronden van de grote Merovingische nederzetting die hier in de 6e en 7e eeuw gelegen heeft. Hij vertelde ook over de resultaten van de huidige opgraving door eerstejaarsstudenten van de Leidse faculteit Archeologie. Zij doen zo hun verplichte praktijkstage, wat in het schitterende zomerweer een feest voor hen was. Er zijn maar weinig plaatsen waar je maar een schop in de grond hoeft te steken om iets te vinden. Veel is intussen in zoverre niet meer nieuw, dat vorig jaar gelijksoortige vondsten zijn gedaan. Sporen en overblijfselen van huizen, waterputten, hekken, enzovoort, zijn opnieuw aan het licht gekomen, ook een mooi weefgewicht en een prachtig versierde kam. Veel hout ook, waaronder duigen van een wijnvat met daarop kuipersmerken die mogelijk letters zijn. Dat zou bijzonder zijn, aangezien er geen Merovingisch schrift bekend is. Haaks op de 300 meter lange kadewand die eerder al is gevonden, zijn vier staanders van een brug aangetroffen en de plaats aan de overzijde waar het brugdek op land kwam. De Bruin liet een zo’n staander zien, een wonderlijke structuur van cellen waarvan de inhoud lang geleden was vervangen door grondwater. Dat water was er nu uit verdampt, waardoor de celwanden binnenkort definitief zouden vergaan. Enkele geschikte delen ervan zijn geprepareerd om dendrochronologisch te worden onderzocht. De plaats van de brug was alweer afgedekt. Aan de noordzijde van het terrein lagen nog sleuven open. De Bruin liet zien dat daar de noordgrens ligt van de nederzetting, en een sloot die destijds al was opgevuld met graszoden. Waar ze vandaan komen? Van een podium bijvoorbeeld, een klein terpje waarop een huis gebouwd was? Zo werd duidelijk hoeveel onderzoek nog moet worden verricht alvorens alle vondsten zijn begrepen en ge•nterpreteerd. Dat betekent nog jaren werk voor deskundigen. Als het goed is, gaan volgend jaar de nieuwe eerstejaars weer graven. Margriet Lugt sloot de excursie af door Jasper de Bruin te bedanken met het boek Het goed van Oestgeest en met een krat bier, wat op de warme instemming van de uitgedroogde opgravers kon rekenen. Ontvangen voor het archief van de Vereniging Chris Wolff heeft aan de Vereniging een boek geschonken waarin hij de geschiedenis van zijn voorouders beschrijft: Casparus Henricus Wolff en Huberta Verdegaal, door Christiaan Wolff. In het tijdschrift Over Oegstgeest van april 2008 heeft de auteur een korte aanvulling geschreven op het artikel over Klein Curium van Inigo van Woerden. Casparus Henricus Wolff heeft ondermeer gewoond in het huis Duinzigt en in Klein Curium. Het boek is desgewenst te koop bij de auteur, tel. 071-5154387. Via onze archiefbeheerder Beps de Kanter (tel. 071-5172935) is het boek voor leden op aanvraag te leen. Mevrouw J.N. Frissen-Mensing heeft de Vereniging een dvd geschonken. Het is een indrukwekkende documentaire over Madelon Verstijnen. Madelon Verstijnen was in het begin van de oorlog de vriendin van de heer Mensing, de vader van mevrouw Frissen. De documentaire vertelt het verhaal van de ontsnapping van Madelon Verstijnen en acht andere vrouwen aan de dodenmars uit concentratiekamp Buchenwald. Via onze archiefbeheerder Beps de Kanter (tel. 071-5172935) is de dvd op aanvraag te leen.

Informatie over Open Monumentendagen 2010 In het Open Monumentenboekje 2010 staan beschrijvingen van de historische locaties, en ook een kort overzicht van de plaatselijke activiteiten. Een uitgebreid overzicht van de vele kunst- en cultuuractiviteiten in Oegstgeest staat in de aparte Osgerfolder die in Oegstgeest bij het boekje wordt gevoegd. De Oegstgeester Courant komt met een speciale monumentendaguitgave. De bekende, uitgebreide, gratis programmaboekjes en de Osgerfolder zijn vanaf ca. 4 september verkrijgbaar in het gemeentehuis, in de bibliotheek en bij de boekhandels. In de boekjes staat het gehele programma voor Leiden, Leiderdorp, Zoeterwoude en Oegstgeest. Op onderstaande websites vindt u alle informatie over Open Monumentendag: www.leiden.nl/openmonumentendagen www.openmonumentendag.nl www.oegstgeest.nl www.osger.nl

Lezing door architect Marcel van Dijk, 11 september om 14.00 uur Ter gelegenheid van Open Monumentendag zal Marcel van Dijk zaterdag 11 september om 14.00 uur in het gemeentehuis een lezing houden over de door hem ontworpen nieuwe trouwzaal. De publieke gedeelten van de begane grond van het gemeentehuis zijn in de zomermaanden ingrijpend verbouwd. In de hal staan nieuwe publieksbalies. Op de plaats van de vroegere trouwzaal aan de achterzijde van het gebouw zijn nieuwe ruimtes gemaakt, onder andere voor de bodes. De nieuwe trouwzaal ligt aan de voorzijde op de zuidoosthoek van het gemeentehuis. De klassieke details van de trouwzaal maken de zaal een geheelmet de rest van het gemeentehuis. Marcel van Dijk is van 11 tot 17 uur aanwezig in het gemeentehuis. Naar verluidt is zijn gezin erg goed in het bakken en verkopen van appeltaart. Verkoop uitgaven VOODe Vereniging Oud Oegstgeest zal op Open Monumentendag in het gemeentehuis het volgende verkopen: – Een Perzisch kleed voor een kistje aardappels, E 10,00 voor leden, publieksprijs E 12,50 – Het goed van Oestgeest, E 25,00 voor leden, publieksprijs E 29,50 – de Canon van Oegstgeest, E 10,00 voor leden, publieksprijs E 12,50 – dvd met oude foto’s van Oegstgeest, E 2,00 – dubbele wenskaarten met tekeningen van Oegstgeester monumenten door Albert Labordus, E 5,00

In verband met het vertrek van Margriet Lugt als secretaris van de VOO en de voorgenomen benoeming van haar opvolger wordt er op woensdag 13 oktober a.s. een extra ALV gehouden. Zoals bekend worden bestuursleden door en uit de algemene ledenvergadering gekozen. Het bestuur draagt Bernadette Straetmans voor als nieuw bestuurslid, tevens secretaris van het bestuur. Tegenkandidaten kunnen zich melden voor 1 oktober a.s bij de huidige secretaris. Op 13 oktober is er na de ALV een lezing. Spreker en thema worden nog nader bekend gemaakt. Noteert u de datum alvast in uw agenda.

Een Perzisch kleed voor een kistje aardappels Tijdens de 25e Algemene Ledenvergadering heeft Sylvia Braat het oorlogsdagboek van haar moeder gepresenteerd. De volledige titel luidt Een Perzisch kleed voor een kistje aardappels. Oegstgeest 1940-1945. Uit het dagboek van Trudy Braat-Bertel. Het dagboek is recent, nadat de schrijfster op hoge leeftijd was overleden, gevonden door haar dochter, die het voor haar heeft bezorgd. Sylvia Braat schrijft historische artikelen voor onze Vereniging. Deze introductie staat op de achterkant van het boek: Een jonge vrouw, begin 20, net getrouwd, nestelt zich met echtgenoot en dienstbode in Oegstgeest. De Duitsers zijn het land binnengevallen en zij besluit een dagboek bij te houden. Met tussenpozen, overigens. Wij zien krachtige passages, in een fraaie stijl, zonder opsmuk. Primair gaan die over de ontwikkeling, door de oorlog versneld, van een onschuldige leerling van de meisjes-HBS tot de rijpere moeder van een oorlogskind. Maar ook over zaken die vari‘ren van de dagelijkse zorg over distributiebonnen en de aardappelen die weer duurder zijn, tot de – nuchter beschreven – gruwelen van de oorlog. Het dagboek is, zegt de schrijfster, bedoeld voor het nageslacht, dat moet weten hoe het dagelijks leven er toen uitzag. Dit geeft ook het dilemma aan waarvoor zij zich gesteld zag: intellectueel wist zij dat ze in de oorlog geen kind op de wereld zou moeten zetten, en toch ontkwam ze niet aan de natuurlijke drang moeder te worden. En passant horen wij van nabij de ontroerende historie van de ondergedoken meesterpianist en zijn Joodse vrouw. De werkelijkheid van destijds, in een verhaal dat vandaag nog even fris is als toen het werd opgeschreven. Bij de boekhandels in Oegstgeest is de prijs E 12,50. VOO-leden kunnen het boek tegen de kortingsprijs van E 10,00 kopen bij Sylvia Braat, Prinses Irenelaan 38, tel. 5176658, mailadres: of bij Margriet Lugt, Nassaulaan 45, tel. 5170302, W

Na een eerste succesvolle inzameling biedt De Lakenhal u opnieuw de kans uw favoriete 3 oktober-moment te delen met het museum. Afgelopen april gingen vele Leidenaren u voor, zij brachten leuke verhalen en unieke objecten en foto’s mee. Heeft u ook een tastbare herinnering of een persoonlijk verhaal over 3 oktober? Kom dan zondag 12 september naar De Lakenhal. Uw herinnering maakt kans om deel uit te maken van een tentoonstelling over 3 oktober, in het najaar van 2011. Op 12 september maken wij graag een foto van u met uw herinnering. Als dank krijgt u deze foto cadeau en wordt u uitgenodigd voor de opening van de tentoonstelling. Kijk voor meer informatie op: www.lakenhal.nl