Auteur: Carla de Glopper-Zuijderland

In de Oegstgeester Courant (O.C.) van 7 februari 1979 werd door mr. B.C. van Krieken, die geregeld over de Oegstgeester historie publiceerde, een oproepje geplaatst met als onderwerp de Oegstgeester dakpan: ‘In het Oegstgeest omtrent de eeuwwisseling schijnt een fabriekje of klein bedrijfje bestaan te hebben dat pannen fabriceerde …. Waar heeft zich het bedrijfje (zo het al bestaan heeft) bevonden?”

Op 21 februari 1979 wist de heer Van Varik in de O.C. ondermeer te melden, dat de pannen, ontworpen door een zekere Jossen, waren gebakken in de door de Duitsers tijdens de bezetting gesloopte pannenbakkerij, destijds gelegen op de rechter Rijnoever bij het veer naar Valkenburg, dus op Oegstgeests grondgebied.” Weer twee weken later kwam Van Krieken in de O.C. van 7 maart met een uitgebreid artikel over de Jossenpan en de pannenfabriek aan het Valkenburgerveer, die eind 19e eeuw eigendom was geweest van de familie Van Sillevoldt.

De op een Oegstgeester pan vermelde naam A.D. Angremond kon hij niet nader verklaren. Aan het slot van het bewuste artikel besteedde hij ook aandacht aan de door een Van Sillevoldt te Oegstgeest opgerichte fayencefabriek Amphora. Voor het Leids Jaarboekje van 1980 bewerkte Van Krieken deze gegevens vervolgens tot het artikel “De Oegstgeester Dakpan” dat sindsdien door eenieder die zich met deze materie heeft beziggehouden, als de meest gezaghebbende bron wordt geciteerd. Zo publiceerde Riet van Dort meerdere malen in de O.C. en De Leidenaar over zowel de dakpannen als Amphora, terwijl nog onlangs van de hand van de heer A. Schellingerhout in het Jaarboek 1995 van het Historisch Genootschap Koudekerk een bijdrage over de geschiedenis en ontwikkeling van de Oegstgeester dakpan verscheen. Beiden volgen in grote lijnen de door Van Krieken geschetste ontwikkeling. Riet van Dort wist via het “Restauratievademecum” te achterhalen dat A.D. Angremond een vroegere eigenaar van de fabriek geweest moet zijn. De heer Schellingerhout had voor zijn artikel de beschikking over de octrooiaanvraag van de heren Josson (en niet Jossen zoals Van Varik en Van Krieken meenden) en De Langle uit Antwerpen en kon daarom vooral licht laten schijnen over de ontstaansgeschiedenis van de Oegstgeester pan.

Het is prijzenswaardig dat de heer Van Krieken in 1979 een begin heeft gemaakt met het achterhalen van de geschiedenis van de Oegstgeester pan en de fabriek. Achteraf bezien blijkt echter dat hij vanaf het begin gegevens betreffende verschillende pannenbakkerijen met elkaar heeft gecombineerd, waardoor ook alle auteurs na hem op het verkeerde been gezet zijn. Daarom een nieuw artikel over de Oegstgeester dakpannenindustrie, waaruit zal blijken dat niet één, maar twee pannenbakkerijen op Oegstgeester grondgebied hun bestaan hebben gehad.